"Al dat geneut over gender altijd"
In deze gastblog gaat De Morgen-journaliste en voormalig online hoofdredacteur van Knack Weekend Katrin Swartenbroux dieper in op hoe "geneut over gender" uiteindelijk iedereen ten goede komt.
“Maar wanneer gaat het eindelijk weer eens over ons gaan?”
De man zet zijn laptoptas met een zucht onder zijn stoel, legt zijn treinabonnement op het tafeltje voor hem en kijkt zijn collega indringend aan.
“Ik snap dat het moeilijk moet zijn om het gevoel te hebben dat je in het verkeerde lijf geboren bent, of hoe dat ook allemaal werkt, maar het nieuws wordt gewoon overheerst door… door… door mensen die eigenlijk echt in de minderheid zijn. Al dat geneut over gender altijd.”
Er komt geen weerwoord van zijn gesprekspartner. Een instemmende brom die verloren gaat in een haastige hap van een lauwwarm worstenbroodje. Ik ben de enige in de overvolle wagon die ongemakkelijk op haar stoel lijkt te schuiven. De pendelaar uit dan ook meningen die allicht door heel wat mensen gedeeld worden.
Gesprekken over gender zijn veelal geneut, omdat men het gevoel heeft dat ze niet over hen gaan. Dat het een symboolgesprek is, wat moeilijk doen over pictogrammen in openbare toiletten. Het zijn verzuchtingen die ik regelmatig hoor en waar ik eigenlijk doorgaans te weinig op reageer.
Ik wil het wel, hem zeggen dat dit geneut ook hem ten goede komt.
Ik wil het wel, hem zeggen dat dit geneut ook hem ten goede komt. Hij, vermoedelijk een man geboren in een mannenlichaam die geen problemen heeft met zichzelf als mannelijk te bestempelen en te beantwoorden aan mannelijke voornaamwoorden. Ook hij heeft er baat bij dat gesprekken over gender gevoerd worden.
Het zijn die gesprekken die ervoor zorgen dat ook voor cisgenders zoals hij de traditionele rollen- en verwachtingspatronen doorbroken worden. Die ervoor zullen zorgen dat zijn zoon zich gesterkt voelt in zijn keuze om verpleegkunde te gaan studeren, omdat ‘zorgende beroepen’ nu eenmaal niet typisch mannelijk of vrouwelijk hoeven te zijn. Het zijn de gesprekken die vermijden dat zijn kleindochter al van haar zesde levensjaar met een vertekend lichaamsbeeld opgezadeld wordt omdat de kleding op de meisjesafdeling veel korter en smaller is dan die op de jongensafdeling. Gesprekken als die zorgen ervoor dat het radionieuws bij zijn boterham ’s ochtends over de overwinning van zijn favoriete sportclub kan gaan, in plaats van over een zoveelste bloedbad in een Amerikaanse school omdat jongens niet leren omgaan met emoties en wel met automatische geweren.
Ik heb zin om met cijfers te zwaaien, om te duiden dat de verschillen tussen mannen en vrouwen veel kleiner zijn dan de verschillen tussen mannen en vrouwen onderling.
Ik heb zin om met cijfers te zwaaien, om te duiden dat de verschillen tussen mannen en vrouwen veel kleiner zijn dan de verschillen tussen mannen en vrouwen onderling. Om te signaleren hoeveel mensen er jaarlijks, nee, wekelijks zelfmoord plegen omdat hun interesses of kledingstijl niet corresponderen met wat de goegemeente van hen verwacht. Omdat de beperkte keuze tussen m of v op officiële documenten hen in de weg staat om deel te nemen aan de maatschappij.
Stoort het hem dan écht, dat de conducteur zonet aan de “beste reizigers” in plaats van aan de aanwezige “dames en heren” aankondigde dat deze trein ook nog haltes heeft in Eppegem en Weerde? Voelt hij zich daar minder heer door? En wie vult dat heer-zijn voor hem in en zou hij dat soms ook niet liever anders zien?
Het kriebelt om te vragen of hijzelf nooit hobbies aan de kant heeft geschoven omdat hij bang was dat mensen hem “een mietje” zouden vinden. Of hij misschien een helemaal ander leven had gehad, als hij gewoon zijn hart had kunnen volgen? Is het niet de logica zelve dat als een samenleving zich van een keurslijf ontdoet, iederéén beter kan ademhalen?
Voel je je werkelijk bedreigd in je identiteit wanneer die van anderen bevestigd wordt? Wordt jouw vrijheid echt ingeperkt wanneer die van anderen uitgebreid wordt? Als we het per se moeten hebben over het inperken van persoonlijke vrijheden zijn er mijns inziens prangender zaken om aan banden te leggen. Met stip op één: het eten van een worstenbroodje op een overvolle ochtendspitstrein.
