19/11: Internationale Mannendag
Michiel van der Padt (hij/hem) werkt als educator, facilitator en communcatieadviseur rond het thema van gendergelijkheid en mannelijkheid. Via zijn Instagram-account de_feministische_man verkent hij online wat het feminisme voor mannen kan betekenen. Daarnaast heeft hij in Brussel samen met Hugo Mega de vzw Liminal opgericht: een organisatie die workshops, interventies, leesgroepen en reflectiecirkels faciliteert om bewustwording te creëeren over de invloed van patriarchaat op onze identiteit, relaties en gedrag.
Het is vandaag Internationale Mannendag. Een dag waarop we de aandacht vestigen op het welzijn van mannen en jongens. Waar is deze dag voor nodig?
Er kleeft een beetje ironie aan Internationale Mannendag. Als je kijkt naar het aantal Google zoekopdrachten naar deze dag, piekt deze elk jaar rond 8 maart. Op die ándere dag dus: internationale vrouwendag.
Wat zegt dat over ons? Zijn we jaloers op de dag waarop vrouwen wereldwijd hun strijd voor gelijkheid vieren? Voelen we ons achtergelaten? Niet erkend? Wat is onze strijd eigenlijk? Waar moeten we voor vechten?
Google hits voor “International Men’s Day”, wereldwijd. De hoge pieken zijn rondom internationale vrouwendag (8 maart) en de lagere pieken rondom 19 november.
De strijd die vrouwen leveren tegen een systeem dat hen onrechtvaardig behandelt is van zeer groot belang. Ik vermoed dat mannen deze strijd soms als bedreigend ervaren, alsof deze tegen hen persoonlijk is gericht. De vraag is dan welke strijd er geleverd wordt voor mannen. Maar gendergelijkheid is geen zero-sum-game, geen oorlog tussen de seksen. Het is een strijd voor mensenrechten en voor waardigheid, maar met speciale aandacht voor hoe deze problemen zich bij een specifieke groep manifesteren.
Er zijn dan ook genoeg redenen om een keer per jaar onze aandacht te richten op het welzijn van mannen. Mannen sterven gemiddeld vijf jaar eerder dan vrouwen, plegen twee keer zo vaak suïcide als vrouwen en zijn oververtegenwoordigd in cijfers over middelenmisbruik en verkeersongelukken.
Die tragische cijfers zijn gelinkt aan nog tragischere werkelijkheden over hoe wij mannen over onszelf denken, en we denken ons te moeten gedragen. Want ondanks het feit dat meer mannen dan vrouwen een einde aan hun eigen leven maken, zoeken we minder vaak psychologische hulp om ons te helpen omgaan met onze mentale klachten. Oftewel, mannen denken dat ze hun lijden eenzaam moeten ondergaan, en er desnoods zelf een einde aan moeten maken.
Het meer voorkomende middelenmisbruik wijst op een gelijksoortige trend. Mannen verdoven liever hun emoties met drugs en alcohol dan ze te delen met anderen. We vergeten het liever dan dat we het verwerken. De verkeersongevallen zijn tenslotte te zien als een uiting van roekeloos gedrag. Onderlinge competitie en bewijsdrang zorgen ervoor dat we sneller uit de bocht vliegen, letterlijk en figuurlijk.
Maar wat hebben we te bewijzen? Tegenover wie? En waarom moeten we dat altijd alleen doen?
Internationale mannendag dient voor mij vooral als een uitnodiging om eerlijk te zijn. Eerlijk naar onszelf en naar anderen toe. Want onze pretentie is doorzichtig en onoprecht. Het is tijd voor transparantie en voor authenticiteit. Want als we onze problemen willen oplossen, moeten we ze eerst onder ogen durven zien.
Want ik zie al onze leugens. De leugens die we aan onszelf en aan anderen vertellen. Leugens over onze carrière, leugens over onze studievoortgang. Leugens over onze financiële zekerheid en onze glansrijke toekomst. Ik zie de leugens over ons liefdesleven en onze seksuele activiteit. Ik zie leugens die we vertellen als men vraagt hoe het met ons gaat.
Ik zie ook onze angst. De angst om onze beloftes niet waar te maken. Onze angst om te falen, om ontmaskerd te worden. Ik zie de angst om te binden, de angst om kwetsbaarheid te tonen. Ik zie onze angst om liefde te geven, en om liefde te ontvangen. Ik zie onze angst om afgewezen te worden.
Maar ik ga er mee stoppen. Ik wil me niet verbergen. Ik wil alleen nog maar de waarheid spreken. Je vertellen wanneer ik bang ben of me slecht voel, mijn zorgen met je delen. Ik wil me niet meer hoeven bewijzen, tegenover onmogelijke verwachtingen van anderen of mezelf. Ik wil gewoon zijn.
Internationale Mannendag is een dag waar de kans krijgen om onze problemen in de ogen aan te kijken. Maar dan moeten we wel eerlijk zijn. De schaamte moet plaatsmaken voor kwetsbaarheid. De pretentie voor authenticiteit.
Doe je mee?